مالیات بر درآمد یکی از انواع مالیات‌هایی است که تمامی مشاغل و اصناف ملزم به پرداخت آن هستند و دولت آن را مطالبه ‌می‌کند. اما مالیات مشاغل یکی از انواع مالیات بر درآمد است که از جمله مالیات‌های مستقیم محسوب ‌می‌شود. ما در این مقاله در موضوعاتی مثل صاحبان مشاغل و دسته بندی آن‌ها، مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و حقوقی و روش‌های تشخیص آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.

قسمت ۱۷۶: مالیات مشاغل

مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی (مشاغل)

صاحبان مشاغل در واقع افرادی هستند که صاحب شغلی هستند و در یک صنف خاص فعالیت می‌کنند.فعالیت این افراد به شکل حقیقی است و درآمدی را برای خود کسب ‌می‌کنند. این نوع از مالیات به همه صاحبان مشاغل و کسبه تعلق می‌گیرد و به طور خلاصه بخشی از درآمد کسب و کارها و مشاغل باید به عنوان مالیات به دولت پرداخت شود.

هر کسب و کاری ممکن است مشمول قانون مالیات بر درآمد مشاغل قرار گیرد اما برای تشخیص این موضوع چه باید کرد؟ در چنین مواقعی لازم است گزارش‌های مالی و یا اظهارنامه مربوطه به سازمان مالیاتی ارائه شود تا این سازمان درباره مالیاتی که باید توسط یک کاسب پرداخت شود اظهار نظر کند. صاحبان مشاغل از نظر وظایفی که در قبال اداره امور مالیاتی دارند شامل سه گروه می‌شوند که ما سعی کردیم آن‌ها را برای شما تشریح نماییم. همچنین شما برای دریافت جزئیات بیشتر ‌می‌توانید صفحه آموزش مالیات را مطالعه نمایید.

دسته بندی صاحبان مشاغل

اولین عامل در محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی، گروه شغلی است که کسب و کار آن‌ها متعلق به آن است. سازمان امور مالیاتی، اشخاص حقیقی صاحبان مشاغل را به سه دسته تقسیم می‌کند: گروه بندی صاحبان مشاغل از ابتدای سال 1400 (برابر اصلاحیه آیین نامه اجرایی موضوع ماده 95 قانون مالیات های مستقیم) به همراه تکالیف مالیاتی هر گروه، به تفصیل در این مطلب آمده است:

گروه اول بر اساس نوع فعالیت

در این قسمت صاحبان مشاغل در گروه اول را بررسی ‌می‌کنیم:

• تما‌می‌وارد کنندگان و صادر کنندگان
• مالکان کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی (به شرط داشتن پروانه بهره‌برداری معادن از وزارتخانه)
• صاحبان هتل‌های سه ستاره و بالاتر
• صاحبین بیمارستان‌ها، زایشگاه‌ها، درمانگاه‌ها، کلینیک‌های تخصصی
• اشخاص دارای مشاغل صرافی
• صاحبین فروشگاه‌های زنجیره‌ای (با مجوز فعالیت از وزارتخانه و یا مراجع ذیربط)
• صاحب موسسات حسابرسی، حسابداری و دفتر داری
• ارائه دهندگان خدمات مالی، خدمات مدیریتی، مشاوره‌ای، انفورماتیک و طراحی سیستم
• صاحبین موسسات حمل و نقل موتوری، زمینی، دریایی و هوایی(به اشکال مسافری یا باربری)
• سایر صاحبان مشاغل و حرفی که درآمد ابرازی (فروش کالا یا فروش توأم کالا و ارائه خدمت) بر اساس اظهارنامه مالیاتی عملکرد دو سال قبل (اظهارنامه تسلیمی خردادماه هرسال مبنای تعیین گروه بندی سال بعد از تسلیم اظهارنامه عملکرد است. به‌عنوان‌مثال مبلغ فروش و سایر درآمدهای مندرج در اظهارنامه مالیاتی عملکرد سال ۱۳۹۷ مبنای گروه بندی سال ۱۳۹۹ است) با آخرین درآمد قطعی شده فروش کالا یا فروش توأم کالا و ارائه خدمت آن‌ها بیش از مبلغ پنجاه‌وپنج میلیارد ریال باشد. (مشروط به ابلاغ برگ قطعی حداکثر تا پایان دی‌ماه سال قبل به شخص مؤدی یا نماینده قانونی وی)

اما تکالیف گروه اول چیست؟

• نگهداری دفتر روزنامه و کل و یا سایر دفاتر حسب مورد متکی به اسناد و مدارک
• ارائه صورتحساب سود و زیان
• ارائه ترازنامه

 گروه دوم بر اساس حجم فعالیت

سایر صاحبان مشاغل و حرفی که درآمد ابرازی (شامل فروش کالا یا فروش توام کالا و ارائه خدمت) دو سال قبل آن‌ها و یا آخرین درآمد قطعی شده آن‌ها (شامل فروش کالا یا فروش توأم کالا و ارائه خدمت)، بیش از هجده میلیارد ریال و مساوی یا کمتر از مبلغ پنجاه و پنج میلیارد ریال باشد. مشروط به ابلاغ برگ قطعی حداکثر تا پایان دی ماه سال قبل به شخص مودی یا نماینده قانونی وی)

• گروه اول: بیش از 30 میلیارد ریال
• گروه دوم: بیش از 10 میلیارد ریال تا 30 میلیارد ریال
• گروه سوم: کمتر از 10میلیارد تومان

نکته 1: منظور از درآمد در اینجا فروش کالا یا فروش کالا و خدمات (به صورت هزمان) است.

نکته 2: اظهارنامه تسلیمی خرداد ماه هر سال، مبنای تعیین گروه‌بندی سال بعد از تسلیم اظهارنامه‌ است. مثلا مبلغ فروش و سایر درآمدهایی که در اظهارنامه مالیاتی عملکرد 1401 درج شده، مبنای گروه‌بندی سال 1402 است.

نکته 3: مبنای تشخیص آخرین درآمد قطعی شده، برگ قطعی مالیات ابلاغی به مودی یا نماینمده قانونی او تا پایان دی ماه سال قبل است. مثلا برای عملکرد سال 1401، آخرین درآمد قطعی شده تا پایان دی ماه سال 1400 مورد بررسی قرار می گیرد.

تکالیف گروه دوم شامل چه مواردی است؟

• نگهداری اسناد درآمدی فروش کالا یا ارائه خدمات و سایر درآمدها
• نگهداری اسناد خرید کالا، خدمات و دارایی و سایر اسناد هزینه
• تنظیم صورت درآمد و هزینه ماهیانه مودیان گروه دوم
• تنظیم صورت درآمد و هزینه سالیانه مودیان گروه دوم

گروه سوم

گروه سوم صاحبین مشاغلی که در گروه‌های اول و دوم قرار نمی‌گیرند جزو این گروه محسوب می‌شوند. بر اساس این آیین نامه سازمان امور مالیاتی می‌تواند تا پایان دی ماه هر سال فهرست مشاغل افزوده شده به گروه اول براساس نوع فعالیت را تهیه و اعلام نماید. مودیان مذکور از ابتدای سال مالیاتی بعد از اعلام مکلف به اجرای تکالیف تعیین شده مربوط به گروه اول خواهند بود.

تکالیف مودیان گروه سوم شامل چیست؟

• نگهداری اسناد درآمدی فروش کالا یا ارائه خدمات و سایر درآمدها
• نگهداری اسناد خرید کالا، خدمات و دارایی و سایر هزینه‌ها
• تنظیم خلاصه درآمد و هزینه سالیانه مودیان گروه سوم

نکته: سازمان امور مالیاتی، به منظور کمک به مودیان در انجام درست تکالیف خود، صفحه‌ای برای تعیین گروه مودیان در سامانه خود در نظر گرفته است. برای تعیین گروه شغلی خود می‌توانید به آدرس tax.gov.ir/action/do/groupselector مراجعه نمایید؛ سپس با تکمیل دقیق اطلاعات خواسته شده گروه شغلی خود را تعیین کنید.

پرداخت مالیات مودیان خارج از کشور

ارائه اظهارنامه و پرداخت مالیات مودیانی که در خارج از ایران اقامت دارند و نیز مؤسسات و شرکت‌هایی که مرکز اصلی آن‌ها در خارج از کشور است، چنانچه دارای نماینده در ایران باشند بر عهده نماینده آن‌ها خواهد بود. صاحبین مشاغل مکلفند ظرف چهار ماه از تاریخ شروع فعالیت، مراتب را کتبا به اداره امور مالیاتی محل اعلام کنند. انجام این امر باعث خواهد شد تا از همه تسهیلات و معافیت های مالیاتی بهره‌مند شده و مشمول 10 درصد جریمه مقرر نیز نشوند.

سامانه استعلام مالیات اشخاص حقیقی

حالا سئوالی که ایجاد ‌می‌شود این است که از کجا باید فهمید که میزان بدهی مالیاتی چقدر است؟ شما ‌می‌توانید برای استعلام بدهی مالیاتی خود در سامانه عملیات الکترونیکی مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور ثبت نام نمایید. با ثبت نام در این سامانه به سوابق پرونده‌های مالیاتی دسترسی پیدا ‌می‌کنید. اشخاص حقوقی و حقیقی باید با شناسه ملی به امور مالیاتی خود بپردازند. به خاطر داشته باشید که ‌می‌توانید با مراجعه به سایت https://my.tax.gov.ir از میزان بدهی مالیاتی و ممنوع الخروجی خود مطلع شوید.

نحوه محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی سال 1402

سئوالی که در ذهن افراد بسیاری مطرح ‌می‌شود این است که نرخ مالیات بر درآمد مشاغل چند درصد است؟

در این ارتباط باید به ماده 131 مراجعه کرد. این نرخ پلکانی است و بر اساس درآمد شامل مالیات بر درآمد شما 15 یا 20 یا 25 درصد خواهد بود. محاسبه مالیات مشاغل به کمک نرخ ماده 131 به این شکل انجام می‌شود.

• تا 39 میلیون و 600 هزار تومان از سود سالیانه از معافیت مالیاتی برخوردار است.
• تا 200 میلیون تومان اول درآمد مشمول مالیات نرخ 15 درصد
• تا 200 میلیون تومان دوم درآمد مشمول مالیات نرخ 20 درصد
• باقیمانده درآمد مشمول مالیات با نرخ 25 درصد

هزینه‌های قابل قبول صاحبان مشاغل چیست؟

از جمله دغدغه‌های اشخاص حقیقی این است که چگونه ‌می‌توانند میزان درآمد مشمول مالیات خود را کاهش دهند تا مالیات کمتری پرداخت کنند. در این زمینه برخی از مودیان هزینه‌هایی را اعلام ‌می‌کند که ممکن است مورد قبول سازمان مالیاتی واقع شود و یا با آن موافقت نشود.

مطابق با ماده ۱۴۷ قانون مالیات‌های مستقیم، هزینه‌های قابل‌ قبول صاحبان مشاغل برای تعیین شدن میزان درآمد مشمولین مالیات، هزینه‌هایی هستند که در حدود متعارف متکی به مدارک بوده و منحصرا مربوط به تحصیل درآمد موسسه در دوره مالی مربوط با رعایت حد نصاب‌های مقرر ‌گردد. همچنین در ماده 148 قانون مالیات‌های مستقیم هزینه‌های قابل‌ قبول برای سازمان و اداره امور مالیاتی کشور به شکل کلی بیان گردیده اند. برخی از این هزینه‌ها عبارتند از:

• قیمت خرید کالاهای فروخته‌ شده و یا قیمت خرید مواد مصرفی مورد نیاز کالاها و خدمات فروخته‌ شده
• هزینه‌های استخدامی کارکنان (با توجه به تخصص)
• کرایه محل مجموعه و یا مؤسسه اجاره ای
• اجاره‌ بهای ماشین‌آلات و ادوات مؤسسه
• هزینه‌های سوخت، برق، آب، مخابرات و غیره
• وجوه پرداختی بیمه و حق امتیازهای مؤسسه
• هزینه‌های تحقیقات، آزمایش‌ها، آموزش و نشریه‌ها
• هزینه‌های جبران خسارات اگر تحت پوشش بیمه نباشد.
• هزینه‌های فرهنگی و ورزشی و رفاهی کارکنان مطابق با حد نصاب مقرر در قانون

معافیت مالیات بر درآمد مشاغل

در زمینه معافیت مالیاتی تبصره ای در قانون وجود دارد که می‌گوید: به ازای هر ده درصد (۱۰ %) افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آن‌ها، یک درصد و حداکثر تا پنج درصد از نرخ‌های مذکور کاسته می‌شود. شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه در مهلت اعلام‌ شده از سوی سازمان امور مالیاتی است.

همچنین اشخاص حقیقی در صورتیکه در پرداخت مالیات خود به مدت 3 سال پشت سر هم خوش حساب باشند، مبلغی به عنوان تشویق از میزان مالیات آن‌ها کسر ‌می‌شود و یا به آن‌ها بازگردانده ‌می‌شود. در مجموع برخی از کسب و کارها هم در کشور مورد حمایت قرار گرفته اند و معاف از مالیات هستند مثل کسانی که اقدام به تولید صنایع دستی ‌می‌کنند.

اظهارنامه اصلاحی و یا جایگزین چیست؟

سه نوع اظهارنامه عملکرد وجود دارد:

• اصلی
• الحاقی و یا جایگزین
• اصلاحی

اظهارنامه اصلی اولین اظهارنامه‌ای است که ارسال می‌شود. مهلت ارسال این اظهارنامه تا 31 خرداد ماه است.

اظهارنامه الحاقی و یا جایگزین آخرین اظهارنامه‌ای است که در موعد مقرر ارسال می‌شود. به طور مثال اگر شما اظهارنامه اصلی و اولیه را ارسال کردید و قبل از به پایان رسیدن مهلت مقرر، متوجه وجود اشکال در آن شدید، می‌توانید اظهارنامه جایگزین را ارسال نمایید. شما هر تعداد اظهارنامه جایگزین را می‌توانید ارسال کنید اما آخرین اظهارنامه ارسالی، ملاک عمل شما خواهد بود.

اما اظهارنامه اصلاحی در شرایطی ارسال می‌شود که بعد از اتمام مهلت قانونی متوجه شوید که اظهارنامه نیاز به تغییراتی دارد. در این شرایط می‌توانید اظهارنامه اصلاحی را ارسال کنید که مهلت زمان ارسال آن یک ماه از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه اصلی است. البته اگر اظهارنامه اصلی را ارسال می‌کنید باید توجه داشته باشید که دفاتر شما نیز باید بر طبق آن اصلاح شود.

ارسال اظهارنامه اصلاحی در دو مورد امکان‌پذیر است:

انجام اشتباه محاسبات: این موضوع در اظهارنامه های الکترونیکی منتفی است چراکه در صورت بروز خطا امکان ارسال این اظهارنامه‌ها وجود ندارد. بنابراین این مسئله موضوعیتی ندارد.

طبقه بندی اشتباه حساب‌ها: مثلا عدد مربوط به بدهکاران در پیش‌پرداخت‌ها ثبت شده باشد که معمولا 95% موارد این تغییر در طبقه‌بندی هیچ تاثیری در موضوع مالیات ندارد.

نکته: ارسال اظهارنامه‌های اصلاحی سبب ایجاد حساسیت نسبت به پرونده شما می‌شود و تبعات زیادی را برای مودیان به همراه دارد. به همین دلیل بهتر است برای ارسال اظهارنامه اولیه، دقت لازم به کار گرفته شود.

آخرین مهلت ارسال اظهارنامه عملکرد 1402 و ثبت شکایات

طبق قانون مالیات‌های مستقیم، تمامی مشاغل و اصناف هر سال تا آخرین روز خرداد فرصت دارند که فرم تبصره ماده 100 یا اظهارنامه خودشان را ارسال کنند؛ بنابراین در سال 1402 نیز تا 31 خرداد برای انجام تکالیف مالیاتی خودتان فرصت دارید. اما در بعضی از سال‌ها این زمان تمدید می شود. برای مثال در سال 1401 پس از جلسه‌ای که وزیر امور اقتصادی و دارایی با رؤسای اتاق‌های اصناف سراسر کشور، انجمن اسلامی بازار تهران، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و رئیس و اعضای فراکسیون اصناف مجلس شورای اسلامی داشت، اعلام شد که مهلت تسلیم اظهارنامه‌های مالیاتی فعالان اقتصادی از جمله همه مغازه‌‌ها و فروشگاه‌ها تا 15 تیر 1401 تمدید شد. در صورتی که هر گونه شکایت مالیاتی داشتید تا 15 تیر می‌توانید اعتراض خودتان را ثبت کنید.

نحوه ثبت اعتراضات و شکایات مالیاتی

در صورتی که به مبلغی که به عنوان مالیات از سمت سازمان امور مالیاتی برای شما اعلام می‌شود اعتراض داشتید باید با رجوع به سایت www.tax.gov.ir درخواست اعتراض خودتان را ثبت کنید و در مدت زمانی که توسط سازمان مالیاتی اعلام می‌شود به شکایت مالیاتی شما رسیدگی خواهد شد. برای اینکه مراحل ثبت شکایت و اعتراض مالیاتی را به طور کامل یاد بگیرید، بر روی لینک زیر کلیک کنید و فایل آموزشی ثبت شکایت مالیاتی اصناف را دانلود کنید:

جریمه عدم ارائه اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی در زمان تعیین شده

در صورتی که اظهارنامه خودتان را تا تاریخ 31 خرداد برای سازمان امور مالیاتی ارسال نکنید، برابر با 30% مبلغ مالیاتی که باید پرداخت کنید جریمه خواهید شد که این جریمه تحت هیچ شرایطی قابل بخشش نیست. مؤدی‌هایی که 3 سال متوالی اظهارنامه مالیاتی خودشان را ارسال نمی‌کنند طبق ماده 192 قانون مالیات مستقیم مشمول مجازات از حبس تا محکومیت نقدی خواهند شد.

اظهارنامه مالیات بر درآمد مشاغل، کارنامه مالی شماست!

اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل مشمول این مالیات باید هر سال برای محاسبه نرخ و میزان مالیات خود، این اظهارنامه را فراهم نمایند و سپس به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه دهند. اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی در دو قالب اظهارنامه انفرادی و مشارکتی قابل تسلیم ‌است که پس از انجام ثبت نام الکترونیک، با وارد نمودن اقلام اطلاعاتی مورد درخواست در سامانه اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی، اطلاعات هویتی، واحد کسبی، حساب‌های بانکی، مجوزهای فعالیت و دیگر اطلاعات شخص حقیقی از سامانه ثبت نام دریافت و در اظهارنامه نمایش داده می‌شود.

کلیه اشخاص حقیقی تا پایان خرداد ماه سال بعد مهلت دارند تا نسبت به ارسال اظهارنامه و سایر مستندات مورد نیاز به سازمان امور مالیاتی اقدام کنند و در صورت عدم انجام در موعد مقرر، مشمول جرایم مالیاتی خواهند شد. کارشناسان امور مالیاتی نیز تمامی مدارک ارسال‌ شده توسط صاحبان مشاغل را بررسی می‌نمایند تا از صحت مدارک و اسناد ارائه‌ شده اطمینان کافی را به دست آورند. در صورتی‌ که عدم تخلف از قوانین مالیاتی توسط کارشناسان مربوطه تایید شود، میزان مالیات اعلام‌ شده توسط صاحبان مشاغل پذیرفته شده و مبنای مالیات آن‌ها در نظر گرفته خواهد شد.

سئوالات متداول

از کجا بفهمیم چقدر مالیات برای ما تعیین شده است؟

 شما می‌توانید با مراجعه به سایت https://my.tax.gov.ir و وارد کردن کد ملی خودتان از میزان بدهی مالیاتی و ممنوع الخروجی خود مطلع شوید.

چگونه باید بدانیم جزء کدام دسته بندی صاحبان مشاغل هستیم؟

شما برای تعیین گروه شغلی خود می‌توانید به آدرس tax.gov.ir/action/do/groupselector مراجعه نمایید؛ سپس با تکمیل دقیق اطلاعات خواسته شده گروه شغلی خود را تعیین کنید.

مالیات مشاغل چگونه محاسبه می‌شود؟

طبق ماده 101 قانون مالیات‌های مستقیم، مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به صورت پله ای محاسبه می شود. برای محاسبه مالیات اصناف:

• تا 39 میلیون و 600 هزار تومان از سود سالانه معاف از مالیات است.
• تا 200 میلیون تومان اول درآمد مشمول مالیات نرخ 15 درصد
• تا 200 میلیون تومان دوم درآمد مشمول مالیات نرخ 20 درصد
• باقیمانده درآمد مشمول مالیات با نرخ 25 درصد
• 

  نحوه محاسبه و پرداخت مالیات اصناف و مشاغل

  تاریخ انتشار : ۱۱ بهمن ۱۴۰۱

  زمان مطالعه: ۱۵ دقیقه

  دسته‌بندی‌ها : تازه های حسابداری

  نویسنده: نسیم طهرانی

  ---

  راهنمای مطالعه:

  1. پرداخت مالیات اصناف و مشاغل

  2. مشمولان مالیات بر اصناف

  3. اصناف معاف از مالیات

  4. نحوه محاسبه مالیات اصناف و مغازه داران

  5. مراحل پرداخت مالیات مشاغل

  6. تهیه اظهارنامه مالیات اصناف

  7. تبصره ماده ۱۰۰ چه کمکی به اصناف می‌کند؟

  8. آخرین مهلت ارسال اظهارنامه عملکرد 1400 و ثبت شکایات

  9. نحوه ثبت اعتراضات و شکایات مالیاتی

  10. محاسبه مالیات اصناف با نرم افزار حسابداری فروشگاهی دشت

  مالیات یکی از مهم‌ترین منابع درآمدی دولت‌ها است که نحوه پرداخت و مبلغ آن معمولا هرساله توسط دولت تعیین می‌شود. برای محاسبه مالیات و پرداخت مالیات، انواع مختلفی از مالیات وجود دارد که به ‌دو دسته کلی قانون مالیات های مستقیم و غیرمستقیم تفکیک می‌شود. مالیات مستقیم، مالیاتی است که هر فرد با توجه به مولفه‌هایی باید پرداخت کند. این نوع مالیات به دو دسته مالیات بر درآمد و مالیات بر دارایی تقسیم می‌شود. در واقع مالیات اصناف و مشاغل یا همان مالیات مغازه از دسته مالیات‌های مستقیم است. مالیات مستقیم قوانین مربوط به خود را دارد و محاسبه و معافیت و … از جمله قوانین مالیات مستقیم هستند.

  قسمت ۱۷۶: مالیات مشاغل

  پخش‌کننده صوت

   

   

   

  00:00

   

  00:00

   

  برای افزایش یا کاهش صدا از کلیدهای بالا و پایین استفاده کنید.

   

   

  در کنار مالیات مستقیم، نوع غیرمستقیم نیز وجود دارد که همان مالیات بر ارزش افزوده، مالیات گمرکی و … است که روی تمامی کالاهای مصرفی یا وارداتی محاسبه و سپس قیمت نهایی کالا اعلام می‌شود. از آن‌جایی که نوع دوم مالیات توسط دولت اعلام می‌شود، ما در این مقاله از سری مقالات آموزش مالیات مالیات مستقیم و به‌طور خاص، نحوه محاسبه مالیات مغازه داران (همراه با فرمول محاسبه مالیات) و پرداخت مالیات اصناف (مالیات بر درآمد و دارایی) را بررسی می‌کنیم تا بتوانید به ‌درستی اظهارنامه مالیاتی تهیه کنید و از معافیت‌های مالیاتی مختلف نیز استفاده کنید. با ما همراه باشید.

  پرداخت مالیات اصناف و مشاغل

  اصناف و مشاغل جزو دسته‌هایی هستند که باید مالیات مستقیم از نوع مالیات بر درآمد پرداخت کنند. مالیات بر درآمد همانطور که از اسم آن مشخص است، با توجه به میزان درآمد اصناف، بنگاه‌ها و افراد شاغل تعیین می‌شود. به‌عبارتی هر فرد یا صنفی که به ‌نوعی کسب درآمد می‌کند، باید درصدی از آن را به‌عنوان مالیات پرداخت کند. درآمد افراد و مشاغل تا سقف مشخصی معاف از مالیات است و بعد از آن، درصد مالیات به‌صورت صعودی افزایش پیدا می‌کند. البته انواع مالیات مغازه شامل مالیات بر ارزش افزوده هم می‌شود. با وجود مالیات غیرمستقیم (مالیات بر ارزش افزوده) همه افراد مشمول ۹ درصد پرداخت مالیات هستند.

  البته در این میان اصناف و مشاغلی هستند که بنا بر نوع فعالیت یا مقدار درآمد از پرداخت مالیات اصناف و مشاغل معاف می‌شوند. کمترین مالیات اصناف متعلق به اصناف فرهنگی است و اصنافی که در مناطق کمتر توسعه‌یافته شروع بکار می‌کنند نیز می‌توانند از برخی معافیت‌های مالیاتی یا مالیات نرخ صفر استفاده کنند.

  برای پرداخت مالیات اصناف و مشاغل، باید ابتدا اظهارنامه مالیاتی ارائه دهید و سپس با توجه به میزان درآمد و هزینه‌های شما، مبلغی به‌عنوان مبلغ مالیات تعیین می‌شود که باید در زمان مقرر آن را پرداخت کنید.

  مشمولان مالیات بر اصناف

  مشمولان مالیات بر اصناف با توجه به نوع فعالیت واحد صنفی و میزان درآمد به سه‌دسته تقسیم می‌شوند:

  • گروه اول: مودیان مالیاتی که آخرین درآمد آن‌ها یا درآمد ابرازی در اظهارنامه ۲ سال آخر آن‌ها بیش از 5.5 میلیارد تومان (۵۵ میلیارد ریال) باشد. مانند صاحبان هتل‌ها، صاحبان کارخانه‌ها، صاحبان بیمارستان‌ها، فروشگاه‌های زنجیره‌ای و …
  • گروه دوم: مودیان مالیاتی که آخرین درآمد یا درآمد ابرازی در اظهارنامه ۲ سال آخر آن‌ها بین 1.8 میلیارد و 5.5 میلیارد تومان (۱۸ میلیارد تا ۵۵ میلیارد ریال) باشد.
  • گروه سوم: کسب‌وکارهای کوچک که خدمات مختلف ارائه می‌دهند و درآمد آن‌ها در راستای خدماتی است که ارائه می‌دهند. در واقع هر کسب‌وکاری که در گروه اول و دوم نباشد در دسته سوم قرار می‌گیرد.

  تمامی کسب‌وکارهایی که به‌تازگی شروع به کار کرده‌اند باید طی مدت حداکثر ۴ ماه از فعالیت، نوع فعالیت و صنف خود را به سازمان امور مالیاتی اعلام کنند. این کار علاوه بر اینکه از جریمه‌های مالیاتی پیش‌گیری می‌کند، ممکن است شرایطی را فراهم کند تا اصناف از معافیت‌های مالیاتی استفاده کنند.

  

  اصناف معاف از مالیات

  برخی از اصناف با توجه به نوع فعالیت معاف از مالیات هستند. تعدادی از این اصناف عبارت‌اند از:

  • مراکز و مؤسسات خیریه
  • گروه‌های فرهنگی و هنری
  • اصناف فعال در مناطق کمتر توسعه‌یافته

  نحوه محاسبه مالیات اصناف و مغازه داران

  مبلغ مالیات اصناف با توجه به نوع صنف و درآمد مشخص می‌شود. برای اینکه نحوه محاسبه مالیات مغازه داران را بدانیم ابتدا باید مقدار معافیت مالیات بر درآمد که به صورت سالانه اعلام می‌شود را بدانیم. در سال ۹۹(طبق ماده 101) مبلغ معافیت مالیات بر درآمد برابر با 28.8 میلیون تومان، و در سال ۱۴۰۰ برابر با 36 میلیون تومان درآمد سالیانه بود. این مبالغ به این معنی است که کسبه‌ای که به‌طور سالیانه تا این مبالغ درآمد داشته باشند، معاف از پرداخت مالیات مغازه خودشان هستند و هرچه این مقدار افزایش پیدا کند، درصد مالیات افزایش پیدا می‌کند.

  برای محاسبه مالیات مغازه خودتان پس از تشخیص میزان سود معاف از مالیات خودتان باید ببینید که با چه نرخی باید مالیات شما محاسبه شود. 3 نرخ برای مالیات اشخاص حقیقی یا مالیات مغازه وجود دارد که برای محاسبه مالیات مغازه خودتان با توجه به مقدار سود سالانه ای که داشتید باید از یک یا چند مورد از این نرخ‌ها استفاده کنید.

  • درصد: به ازای مازاد سودی که نسبت به رقم معافیت سالانه مالیات بر درآمد (که برای سال 1401 برابر با 35 میلیون و 600 هزار تومان است) کسب می‌کنید تا مقدار 50 میلیون تومان سود سالانه.
  • 20 درصد: به ازای مازاد سود نسبت به رقم 50 میلیون تومان تا مقدار 100 میلیون تومان.
  • 25 درصد: به ازای مازاد مبلغی که بیش از 100 میلیون تومان سود کسب کرده‌اید.

  در اینجا یک مثال برای محاسبه مالیات مغازه می زنیم تا متوجه شوید که فرمول محاسبه مالیات به چه صورتی عمل می‌کند:

  اگر شما سالانه 500 میلیون تومان درآمد از مغازه خودتان کسب می‌کنید و هزینه‌های شما 320 میلیون تومان است، آنگاه سود شما 180 میلیون تومان می‌شود. در این صورت اگر تمایل به استفاده از تبصره ماده 100 نداشته باشید و بخواهید اظهارنامه مالیاتی ارسال کنید، مالیات شما به صورتی که در ادامه خواهیم گفت محاسبه خواهد شد.  36 میلیون تومان از 180 میلیون تومان سود این مغازه معاف از مالیات است. 144 میلیون تومان برای محاسبه مالیات باقی می‌ماند. نرخ مالیات 50 میلیون اول برابر با 15 درصد است، نرخ مالیات 50 میلیون دوم برابر با 20 درصد است و مالیات 44 میلیون تومان باقی‌مانده با نرخ 25 درصد محاسبه می‌شود.

  محاسبات عددی مثالی که در بالا زدیم به صورت زیر انجام خواهد شد:

  (50,000,000 * %15) + (50,000,000 * %20) + (44,000,000 * %25) =7,500,000 + 10,000,000 + 11,000,000 = 28,500,000

  سیسیتم حسابداری فروشگاهی دشت همکاران سیستم

  ---

  • حسابداری چند سطحی
  • کنترل عملیات‌های مالی فروشگاه بر اساس اصول حسابداری
  • تعریف درختواره
  • تعریف تفصیلی شناور
  • صدور اسناد به صورت خودکار و دستی
  • مشاهده تمامی عملیات‌های مالی سیستم و امکان صدور اسناد تجمیعی و تفکیکی
  • محاسبه بهای تمام شده به روش دائمی
  • یکپارچه بودن با سایر عملیات‌های سیستم (ثبت سند برای سایر عملیات های مالی سیستم)
  • تهیه گزارشات کاربردی (گزارشات مرور حساب فروشگاه، ترازنامه و سود)

  درخواست خرید نرم افزار حسابداری

  مراحل پرداخت مالیات مشاغل

  برای پرداخت مالیات بر درآمد، باید ابتدا مقدار درآمد و هزینه یک واحد صنفی مشخص شود. این فرایند در زمان تکمیل اظهارنامه مالیاتی انجام می‌شود. پس مرحله‌ی اول برای پرداخت مالیات، ارائه اظهارنامه مالیاتی است.

  پس از ارائه اظهارنامه، مسئولین سازمان امور مالیاتی مقدار مالیاتی که به صنف و بنگاه تجاری تعلق می‌گیرد را محاسبه می‌کنند و به صنف اعلام می‌شود. اگر این مبلغ متناسب با درآمد شما باشد باید آن را در زمان مشخص‌شده پرداخت کنید. اما اگر حس کردید این مقدار بیشتر از مقدار متناسب با درآمد شما است، می‌توانید به این مبلغ اعتراض کنید تا فرایند تعیین مقدار مالیات مجددا بررسی شود.

  اگر مبلغ درآمد شما، تناسب هزینه و کارکرد و … در چندین سال متوالی رعایت شده باشد، ممکن است بتوانید از تبصره ۱۰۰ یا مالیات مقطوع استفاده کنید.

  در نهایت مبلغ مالیات نهایی می‌شود و باید این مبلغ را پرداخت کنید. پرداخت به‌موقع مالیات مزیت‌های مختلفی دارد از جمله معافیت مالیاتی در سال‌های بعد، تخفیف و جوایز مالیاتی و …

  تهیه اظهارنامه مالیات اصناف

  برای تهیه اظهارنامه مالیاتی باید به نکاتی توجه کنید تا کمترین مشکل در فرایند محاسبه مالیات اصناف ایجاد شود:

  • ذکر دقیق تمام هزینه‌ها و درآمدها
  • ذکر مبلغ مالیات و درآمد سال قبل
  • ارائه تمام فاکتورها حتی برای کم‌ترین هزینه‌ها
  • محاسبه استهلاک مالیاتی در اظهارنامه
  • ارائه به‌موقع اظهارنامه
  • کمک گرفتن از متخصصان مالی و حسابداری
  • استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری برای حفظ ریزهزینه‌ها

  تبصره ماده ۱۰۰ چه کمکی به اصناف می‌کند؟

  با توجه به تورم کشور در سال‌های اخیر، دولت تمهیداتی را برای تسهیل پرداخت مالیات اصناف مختلف در نظر گرفته است. یکی از این قوانین، ماده 100 قانون مالیات است که در قانون بودجه 1401 بیان می‌کند اصناف و صاحبان کسب‌وکار که درآمد آن‌ها (مجموع فروش کالا و خدمات) در سال 1400 تا 30 برابر مبلغ معافیت مالیاتی موضوع ماده 84 ق.م.م (یعنی 30 برابر 480 میلیون ریال که معادل 14.400.000.000 ریال است) باشد، مشمول آن هستند. اما به این نکته مهم توجه داشته باشید که در خرداد 1401، سازمان امور مالیاتی برای مساعدت با اصناف، حد نصاب تبصره ماده 100 را به 100 برابر حداقل درآمد معاف از مالیات افزایش داد؛ بنابراین اصنافی که در سال 1400 کمتر از 4 میلیارد و هشتصد میلیون تومان فروش داشته‌اند می توانند از مزایای تبصره ماده 100 و ارسال فرم تبصره ماده 100 استفاده کنند.

  این مودیان در صورتی که تا مهلت مقرر (31 خردا ماه)، فرم استفاده از تبصره ماده 100 را تکمیل و ارسال کنند، از انجام بعضی از تکالیف مالیاتی معاف می‌شوند. مثلا:

  • نگهداری اسناد و مدارک موضوع قانون مالیات‌های مستقیم اصلاحیه مصوب 1394
  • تکمیل و ارائه اظهارنامه مالیاتی
  • قطعی شدن مالیات تعیین شده سال 1400 برای این مودیان

  مودیانی که مجموع فروش کالا و خدماتشان بیشتر از این 4 میلیارد و 800 میلیون باشد باید اظهارنامه را تهیه و ارسال کنند. در غیر اینصورت مشمول جریمه خواهند شد.

  • مراجعه به سایت https://ntr.tax.gov.ir/
  • تکمیل و ارسال فرم مربوطه به مالیات مقطوع در اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی قبل از پایان خرداد ماه

  مبلغ مالیات مقطوع مودیان مشمول تبصره ماده 100 بر اساس اطلاعات موجود در سازمان مالیاتی (اطلاعات موجود و دریافتی از پایگاه اطلاعاتی و وفروش ابرازی) تعیین می‌شود. اگر این مبلغ مورد تایید مودی قرار بگیرد، امکان استفاده از این دستورالعمل را دارد و در صورت عدم تایید، مودی مکلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی است.

  آیا امکان پرداخت اقساطی وجود دارد؟

  اگر صاحبان مشاغل امکان پرداخت مالیات مقطوع تبصره ماده 100 را به صورت یکجا تا پایان خرداد ماه 1401 نداشته باشد، می‌تواند به صورت حداکثر 4 قسط مساوی تقسیط نماید.

  در سال گذشته فقط گروه‌های شغلی دوم و سوم مشمول استفاده از این دستورالعمل بودند اما امسال هر سه گروه می‌توانند از تبصره ماده 100 استفاده کنند. در سال گذشته اگر جزء مودیانی که سال اول فعالیت‌شان بود محسوب می‌شدید، مشمول استفاده از این دستورالعمل نبودید، اما امسال این شرط هم برداشته شده است.

  توجه داشته باشید که طبق بخشنامه شماره 5087/270/د جمع تراکنش‌ها و حساب‌های بانکی مودیان در پرونده‌های مالیاتی لحاظ شده، بنابراین در استفاده از تبصره ماده 100 دقت کنید. میزان مالیات مقطوع پزشکان(مشمول حکم بند ح تبصره 6 قانون) معادل مالیات تعیین شده طبق این دستورالعمل یا مالیات کسر شده آن‌ها، هر کدام که بیشتر باشد تعیین می‌شود.

  

  آخرین مهلت ارسال اظهارنامه عملکرد 1400 و ثبت شکایات

  طبق قانون مالیات های مستقیم همه صاحبین مشاغل باید تا 31 خرداد فرم تبصره ماده 100 یا اظهارنامه مالیاتی خودشان برای اداره امور مالیاتی را ارسال کنند. اما در بعضی از سال‌ها، این زمان تمدید می شود. برای مثال مهلت ارسال اظهارنامه مالیات اصناف 1401 چند نوبت تمدید شد.

  پس از جلسه‌ای که وزیر امور اقتصادی و دارایی با رؤسای اتاق‌های اصناف سراسر کشور، انجمن اسلامی بازار تهران، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و رئیس و اعضای فراکسیون اصناف مجلس شورای اسلامی داشت، اعلام شد که مهلت تسلیم اظهارنامه‌های مالیاتی فعالان اقتصادی از جمله همه مغازه‌‌ها و فروشگاه‌ها تا 31 تیر 1401 تمدید شد. در صورتی که هر گونه شکایت مالیاتی داشتید تا 15 تیر می‌توانید اعتراض خودتان را ثبت کنید.

  نحوه ثبت اعتراضات و شکایات مالیاتی

  در صورتی که به مبلغی که به عنوان مالیات از سمت سازمان امور مالیاتی برای شما اعلام می‌شود اعتراض داشتید باید با رجوع به سایت www.tax.gov.ir درخواست اعتراض خودتان را ثبت کنید و در مدت زمانی که توسط سازمان مالیاتی اعلام می‌شود به شکایت مالیاتی شما رسیدگی خواهد شد. برای اینکه مراحل ثبت شکایت و اعتراض مالیاتی را به طور کامل یاد بگیرید، بر روی لینک زیر کلیک کنید و فایل آموزشی ثبت شکایت مالیاتی اصناف را دانلود کنید:

   

  دانلود فایل آموزش ثبت شکایت در سامانه ثبت اعتراضات و شکایات مالیاتی

  دانلود فایل راهنمای استفاده از سامانه ثبت شکایات به شورای عالی مالیاتی

   

  محاسبه مالیات اصناف با نرم افزار حسابداری فروشگاهی دشت

  با استفاده از نرم افزار فروشگاهی دشت همکاران سیستم، می‌توانید تمامی امور مالی خود را به راحتی مدیریت کنید. در دنیای پر از رقابت امروز، با استفاده از یک نرم افزار حسابداری ساده و دقیق می‌توان فرآیندهای مالی و حسابداری را با دقت و سرعت بیشتری انجام داد. دو دهه تجربه درخشان حضور در صنعت حسابداری و مالی کشور در کنار ارائه انواع نرم افزار حسابداری شرکتی، فروشگاهی و خدماتی، سپیدار سیستم را به انتخاب اول کسب و کارها تبدیل کرده است.

  شماره 02181022000 پل ارتباطی شما با سپیدار سیستم است. کارشناسان فروش سپیدار مشتاق شنیدن صدای گرم شما و پاسخگویی به سؤالات شما در مورد انواع نرم افزارهای حسابداری هستند.